Ovim zakonom utvrđuje se porez na uvoz ugljenično intenzivnih proizvoda (u daljem tekstu: porez).

Ugljenično intenzivan proizvod je roba koja se uvozi u Republiku Srbiju, a obuhvaćena je nekom od sledećih kategorija:

1) za gvožđe i čelik iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2601 12 00; 7201; 7202 1; 7202 4; 7202 6; 7203; 7206; 7207; 7218; 7224; 7205; 7208; 7209; 7210; 7211; 7212; 7213; 7214; 7215; 7216; 7217; 7219; 7220; 7221; 7222; 7223; 7225; 7226; 7227; 7228; 7229; 7301; 7302; 7303 00; 7304; 7305; 7306; 7307; 7308; 7309 00; 7311 00; 7318 i 7326;

2) za cement iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2523 10 00; 2523 21 00; 2523 29 00; 2523 90 00 i 2523 30 00;

3) za đubrivo iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 2808 00 00; 2814; 2834 21 00; 3102 (osim: 3102 10) i 3105 (osim: 3105 60 00);

4) za aluminijum iz tarifnih oznaka nomenklature Carinske tarife: 7601; 7603; 7604; 7605; 7606; 7607; 7608; 7609 00 00; 7610; 7611 00 00; 7612; 7613 00 00; 7614 i 7616.

Na tarifne oznake iz stava 1. ovog člana primenjuju se propisi o usklađivanju nomenklature Carinske tarife.

Pojedini pojmovi korišćeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:

1) nadležni organ je Poreska uprava Republike Srbije;

2) emisija CO₂eq označava količinu emisija određenih gasova sa efektom staklene bašte koja je izražena u ekvivalentu ugljen-dioksida;

3) validator je lice akreditovano za verifikaciju emisija CO₂eq od strane tela koje je član Međunarodnog akreditacionog foruma (eng. IAF);

4) uvoz je stavljanje robe u slobodan promet, u skladu sa carinskim propisima Republike Srbije.

Porez se obračunava i plaća na uvoz ugljenično intenzivnih proizvoda u Republiku Srbiju, u skladu sa ovim zakonom.

Obveznik poreza (u daljem tekstu: obveznik) je lice koje uvozi ugljenično intenzivni proizvod u svoje ime i za svoj račun, a u slučaju posrednog carinskog zastupanja, u skladu sa carinskim propisima, obveznik je lice za čiji račun se ugljenično intenzivni proizvodi uvoze u Republiku Srbiju.

Lice iz stava 1. ovog člana ne smatra se obveznikom u smislu ovog zakona ako je u poreskom periodu za koji se podnosi poreska prijava iz člana 10. ovog zakona ukupno uvezlo manje od pet tona ugljenično intenzivnih proizvoda.

Poresku osnovicu za obračun poreza (u daljem tekstu: osnovica) čini ukupna količina emisija CO₂eq koja je nastala tokom procesa proizvodnje ugljenično intenzivnih proizvoda, a koji su uvezeni u Republiku Srbiju od strane obveznika u poreskom periodu.

Osnovica u vezi sa pojedinačnim ugljenično intenzivnim proizvodom utvrđuje se kao:

1) realno nastala količina emisija CO₂eq u vezi sa ugljenično intenzivnim proizvodom, potvrđena u izveštaju validatora, umanjena za referentnu količinu emisija ili

2) procenjena nastala količina emisija CO₂eq u vezi sa ugljenično intenzivnim proizvodom, u slučaju da iz bilo kog razloga validator ne može da potvrdi realno nastalu količinu emisija CO₂eq u vezi sa takvim ugljenično intenzivnim proizvodom.

Ukoliko validator iz stava 2. ovog člana nema sedište, odnosno prebivalište u Republici Srbiji, nadležni organ prihvata izveštaj takvog validatora u slučaju da su ispunjeni sledeći uslovi:

1) validator ima sedište, odnosno prebivalište u zemlji porekla ugljenično intenzivnog proizvoda na koji se odnosi izveštaj;

2) zemlja u kojoj validator ima sedište, odnosno prebivalište priznaje izveštaje koji su sačinili validatori sa sedištem, odnosno prebivalištem u Republici Srbiji.

Referentna količina emisija iz stava 2. tačka 1) ovog člana predstavlja proizvod iznosa referentnih vrednosti emisija koje su utvrđene za određeni proizvodni proces, odnosno aktivnost kao neizbežne uprkos upotrebi najnaprednije raspoložive tehnologije i količinu proizvedenog proizvoda, odnosno obim preduzete aktivnosti u toku poreskog perioda.

Procenjena nastala količina emisija CO₂eq u vezi sa pojedinačnim ugljenično intenzivnim proizvodom iz stava 2. tačka 2) ovog člana predstavlja proizvod količine uvezenog ugljenično intenzivnog proizvoda i podrazumevanih vrednosti emisija CO₂eq u mernoj jedinici tona CO₂eq po toni ugljenično intenzivnog proizvoda.

Ministar nadležan za poslove zaštite životne sredine bliže propisuje referentne vrednosti iz stava 4. ovog člana i podrazumevane vrednosti emisija CO₂eq iz stava 5. ovog člana, uz korišćenje priznatih međunarodnih vrednosti.

Poreski period je kalendarska godina.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, poreski period se razlikuje od kalendarske godine u slučaju prestanka ili otpočinjanja obavljanja delatnosti u toku godine, uključujući i statusne promene, pokretanja postupka stečaja ili likvidacije, kao i u slučaju obustave stečajnog postupka usled prodaje stečajnog dužnika kao pravnog lica, odnosno obustave postupka likvidacije, u toku godine.

Iznos poreza obračunava se kao proizvod osnovice iz člana 6. ovog zakona i iznosa poreza za CO₂eq po toni iz stava 2. ovog člana.

Iznos poreza je 4 evra za jednu tonu CO₂eq, u dinarskoj protivvrednosti.

Dinarska protivvrednost iz stava 2. ovog člana utvrđuje se po zvaničnom srednjem kursu evra Narodne banke Srbije na poslednji dan poreskog perioda za koji se poreska prijava podnosi.

Izuzetno, u slučajevima iz člana 7. stav 2. ovog zakona, osim u slučaju otpočinjanja obavljanja delatnosti u toku godine, dinarska protivvrednost iz stava 2. ovog člana utvrđuje se po zvaničnom srednjem kursu evra Narodne banke Srbije na dan 31. decembar godine koja prethodi godini u kojoj je započeo da teče rok za podnošenje poreske prijave.

Obveznik je dužan da plati porez u roku za podnošenje poreske prijave.

Obveznik je dužan da nadležnom organu podnese poresku prijavu u kojoj je iskazan porez za poreski period.

Uz poresku prijavu iz stava 1. ovog člana obveznik podnosi dokument o verifikaciji emisija povezanih sa ugljenično intenzivnim proizvodima.

Poreska prijava iz stava 1. ovog člana podnosi se isključivo u elektronskom obliku.

Ministar nadležan za poslove finansija bliže propisuje oblik, sadržinu i način podnošenja poreske prijave, kao i prateće dokumentacije.

Poreska prijava se podnosi najkasnije do 31. maja tekućeg poreskog perioda za prethodni poreski period.

Podaci sadržani u poreskoj prijavi iz stava 1. ovog člana moraju odgovarati podacima sadržanim u propisno popunjenim carinskim deklaracijama po kojima su ugljenično intenzivni proizvodi uvezeni u Republiku Srbiju.

U slučaju prestanka obavljanja delatnosti iz člana 7. stav 2. ovog zakona, poreska prijava za tekući poreski period se podnosi u rokovima koji su propisani zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana za podnošenje prijave za prihode od samostalne delatnosti, odnosno zakonom kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica za podnošenje prijave za porez na dobit pravnih lica.

U roku iz stava 3. ovog člana se podnosi i poreska prijava za prethodni poreski period, a najkasnije do 31. maja tekućeg poreskog perioda.

Obveznik ima pravo na poreski kredit u visini izvršenog plaćanja po osnovu proizvodnje ugljenično intenzivnog proizvoda u zemlji porekla tog proizvoda.

Poreski kredit iz stava 1. ovog člana je iznos za koji se umanjuje obračunati porez.

Plaćanje iz stava 1. ovog člana podrazumeva svaku vrstu naknade čije je plaćanje izvršeno na ime emisije CO₂eq u vezi sa ugljenično intenzivnim proizvodom koji je uvezen u Republiku Srbiju.

Pravo na poreski kredit ostvaruje se pod uslovom da obveznik uz poresku prijavu iz člana 10. ovog zakona dostavi:

1) dokaz o izvršenom plaćanju iz stava 1. ovog člana;

2) podatke o visini plaćenog iznosa u valuti zemlje porekla, kao i u evrima ukoliko valuta zemlje porekla nije evro, u skladu sa srednjim kursom Narodne banke Srbije na dan plaćanja;

3) identifikaciju ugljenično intenzivnih proizvoda i količinu emisija CO₂eq na koje se plaćanje iz stava 1. ovog člana odnosi;

4) podatak o metodologiji obračuna emisija CO₂eq na osnovu kojih je izvršeno plaćanje iz stava 1. ovog člana;

5) vremenski period na koji se plaćanje odnosi.

Poreski kredit može da se koristi samo za poreski period u kojem je izvršen uvoz ili za poreski period koji neposredno sledi poreskom periodu u kojem je izvršen uvoz.

Ministar nadležan za poslove finansija bliže propisuje način ostvarivanja prava na poreski kredit iz stava 1. ovog člana, način obračuna visine poreskog kredita iz stava 1. ovog člana i dokumentaciju potrebnu za verifikaciju plaćanja u zemlji porekla.

Poreski kredit ne može biti viši od srazmernog iznosa poreza koji bi bio utvrđen u skladu sa ovim zakonom, u slučaju da je proizvodnja uvezenih ugljenično intenzivnih proizvoda izvršena u postrojenju koje se nalazi na teritoriji Republike Srbije.

Poreski kredit ne može se iskoristiti u iznosu višem od poreske obaveze iskazane u poreskoj prijavi za poreski period na koji se poreski kredit odnosi.

Uprava carina Republike Srbije nadležnom organu dostavlja podatke o kojima vodi evidenciju, a koji su u vezi sa uvozom ugljenično intenzivnih proizvoda.

Ministar nadležan za poslove finansija bliže propisuje rokove i podatke koje Uprava carina Republike Srbije dostavlja nadležnom organu u vezi sa stavom 1. ovog člana.

U pogledu utvrđivanja i naplate poreza, pravnih lekova, zastarelosti prava na utvrđivanje i prava na naplatu poreza, kaznenih odredaba i drugih pitanja koja nisu uređena ovim zakonom primenjuju se odredbe zakona kojim se uređuju poreski postupak i poreska administracija.

Podzakonski akti neophodni za primenu ovog zakona donose se u roku od 180 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Vlada Republike Srbije urediće izvršavanje ovog zakona na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija za vreme važenja Rezolucije Saveta bezbednosti OUN broj 1244.

Odredbe člana 12. ovog zakona primenjivaće se deset godina od dana početka primene ovog zakona.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srbije“, a primenjuje se od 1. januara 2026. godine.